Zorgen voor draagvlak zonneparken en windmolens is essentieel
Draagvlak is een gevolg van een goed proces, eigendom een middel om een goed proces te krijgen, betoogt Siward Zomer.
“De bijna radicale transparantie zorgt voor vertrouwen, en juist dit vertrouwen heeft draagvlak als gevolg”.
Als de omgeving een gelijkwaardige partner is in het project, wat inherent is aan 50% lokaal eigendom, ontstaat er een zorgvuldig proces. De omgeving organiseert zich vaak in een coöperatie van bewoners en bedrijven. Iedereen uit de omgeving kan meedoen door lid te worden en ieder lid heeft, naar goed coöperatief gebruik, ongeacht zijn of haar investering, één stem op de Algemene Ledenvergadering.
Het bestuur van de coöperatie is verantwoordelijk en de leden kunnen het bestuur aanspreken op ontwikkelingen rondom het project. Het bestuur zorgt voor een constante informatiestroom over het project. Zo wordt de omgeving niet alleen over de ruimtelijke inpassing geïnformeerd, maar ook over de businesscase en toekomstige winst. En juist deze transparantie zorgt voor vertrouwen en dit heeft draagvlak tot gevolg.
“Belangen worden in balans gebracht door mensen die in de omgeving wonen en tegelijkertijd daar aan het ondernemen zijn”.
De coöperatieleden zitten dan niet in een passieve, ontvangende positie, maar hebben daadwerkelijk zeggenschap (gemandateerd aan het bestuur). Vanuit hun zeggenschap worden de belangen van de omgeving integraal ingebed in het proces. Dit zorgt ervoor dat er een goede balans is tussen de belangen van de omgeving met betrekking tot de ruimtelijke inpassing en de belangen van de onderneming met betrekking tot de businesscase. Beide belangen worden zo behartigd door mensen die in de omgeving wonen en tegelijkertijd in die omgeving aan het ondernemen zijn.
Lokaal eigendom zorgt ook voor het gesprek over wat er gaat gebeuren met de winst van het project. De omgeving blijft via de coöperatie immers eigenaar van het project. Bij de besteding van de winst moet ook weer een balans gevonden worden tussen winst op kapitaal (investerende leden) en winst voor de maatschappij (leden als omwonenden). Dit zijn heel andere gesprekken dan wanneer een initiatiefnemer geld aanbiedt aan de omgeving vanuit zijn of haar onderneming. Het ene gesprek gaat over compensatie van lasten, het andere over collectief maatschappelijk ondernemerschap. De eerste heeft een negatieve insteek, de tweede een positieve.